Loading

W Grecji sektor rolnictwa wytwarza niecałe 4% PKB i zatrudnia ok. 15% ludzi czynnych zawodowo. W rolnictwie Grecji przeważają drobne, rodzinne gospodarstwa rolne (65% ma 1-5 ha). Główne uprawy to: bawełna, oliwki i ryż, pistacje, migdały, winorośl, tytoń czy kukurydza. W ostatnim czasie na popularności zyskuje rolnictwo ekologiczne, co jest spowodowane zwiększającym się zainteresowaniem wśród społeczeństwa produktami ekologicznymi.

Czego dowiesz się z artykułu:

  • Rolnictwo ekologiczne – czym jest?
  • Rozwój rolnictwa ekologicznego w Grecji
  • Ekologiczna uprawa winorośli w Grecji
  • Czym jest organizacja WWOOF

Rolnictwo ekologiczne – czym jest?

Jest to ogólny system prowadzenia gospodarstwa i produkcji żywności charakteryzujący się kilkoma podstawowymi cechami, które są zarówno korzystne dla człowieka jak i środowiska. Do tych cech należy przede wszystkim zastosowanie praktyki rolniczej (w tym sadowniczej i hodowlanej) najbardziej przyjaznej środowisku przy jednoczesnym utrzymywaniu wysokiej różnorodności biologicznej i zachowaniu naturalnych procesów. Ponadto dbanie o ochronę zasobów naturalnych oraz wysokie standardy bazujące na naturalnych składnikach produkcji i hodowli zwierząt.
Zatem rolnictwo ekologiczne jest alternatywą do rolnictwa konwencjonalnego zarówno pod względem etycznym jak i dbania o zdrowie i środowisko naturalne.

Logo rolnictwa ekologicznego.

Rozwój rolnictwa ekologicznego w Grecji

Oficjalna praktyka rolnictwa ekologicznego w Grecji pojawiła się po raz pierwszy w latach 80., wraz z wdrożeniem rozporządzenia UE 2092/91; pierwsze certyfikaty ekologiczne rozpoczęły się kilka lat później, w 1993 roku. Grecja zmierza w kierunku bardziej konkurencyjnego rolnictwa zorientowanego na rynek, dążąc do wytwarzania produktów wysokiej jakości i markowych. Wykorzystując przewagi różnych obszarów i regionów (między innymi żyzność gleb czy ukształtowanie terenu), rolnictwo przyczynia się do rozwoju greckiej wsi. Promowane jest bardziej ekologiczne i zrównoważone rolnictwo, zwiększając komplementarność między polityką dotyczącą obszarów wiejskich a Odnawialnymi Źródłami Energii (OZE). Nowa era produktów spożywczych o wysokiej wartości odżywczej na greckich lądach i morzach jest na dobrej drodze, co podkreśla znaczenie diety śródziemnomorskiej i greckiej.

Ekologiczna uprawa winorośli w Grecji

Uprawa winorośli w Grecji korzysta z wielu warunków niezbędnych dla rolnictwa ekologicznego: klimatu umiarkowanego, niezwykłej rzeźby krajobrazu i niewielkich rozmiarów winnic. Jako świadectwo rozpowszechnienia praktyk rolnictwa ekologicznego stosowanych w Grecji, około 50% wszystkich greckich winnic poleca obecnie wina z ekologicznych winogron. Ruch ekologicznej uprawy winorośli stał się tak rozległy, że od 2005 roku odbywa się coroczny konkurs na wina z ekologicznych winogron.

Czym jest organizacja WWOOF

Organizacja WWOOF (Worldwide Opportunities on Organic Farms) ma na celu pomoc swoim gospodarzom (WWOOF host farms), a jednocześnie pozwala odwiedzającym (visitors) dowiedzieć się, co to znaczy uprawiać własną żywność w sposób zrównoważony. WWOOF umożliwia ludziom poznanie żywności ekologicznej, rolnictwa i zrównoważonych sposobów życia. W ten sposób łączy ludzi, którzy podzielają podobne wartości i filozofie.

WWOOF Greece jest częścią Federacji Organizacji WWOOF, światowej społeczności, która promuje świadomość ekologicznych praktyk rolniczych i zrównoważonego stylu życia. WWOOF powstał w 1971 roku w Wielkiej Brytanii i jest jednym z pierwszych na świecie programów wymiany edukacyjnej i kulturalnej. Dziś WWOOF jest obecny w ponad 132 krajach na całym świecie (i rozwija się).
WWOOF Greece łączy się ze 145 ekologicznymi farmami goszczącymi w Grecji.

Logo WWOOF

Grecki krajobraz

Co powinniśmy o nich wiedzieć?

Grecja jest jednym z najbogatszych krajów pod względem bioróżnorodności i różnorodności ekosystemów. Obszary chronione i parki narodowe mogą stanowić kluczową siłę napędową zrównoważonego rozwoju i rewitalizacji gospodarczej tych obszarów.

Powierzchnia Grecji jest prawie 2,5 razy mniejsza od terytorium Polski mimo to posiada bardzo bogate i zróżnicowane środowisko naturalne. Jest szczególnie obdarzona rzadką geomorfologią, uderzającymi kontrastami, posiada bowiem zarówno piękne i zróżnicowane wybrzeża jak i wiele skalnych tworów takich jak: jaskinie, przepaści. Pasma górskie stanowią aż 81% ukształtowania terenu Grecji. Kraj ten ma wiele regionów o wielkiej wartości ekologicznej. To spowodowało, iż w Grecji stworzono aż 12 parków narodowych (w Polsce stworzono 23 parki narodowe czyli niecałe dwa razy więcej). Są to:

  • Park Narodowy Parnasu
  • Park Narodowy Parnitha
  • Park Narodowy Samaria
  • Park Narodowy Vikos-Aoös
  • Park Narodowy Ainos
  • Park Narodowy Sunio
  • Park Narodowy Oeta
  • Park Narodowy Prespy
  • Park Narodowy Zakintos
  • Park Narodowy Alonissos
  • Park Narodowy Gór Pindos
  • Narodowy Park Olimpu

Przedstawiamy tutaj 5 najważniejszych z nich.

PARK NARODOWY GÓRY OLIMP

Park Narodowy Góry Olimp to najstarszy park narodowy Grecji. Powstał w 1938 roku. W jego obszarze objęto ochroną cała biosferę. Jest wpisany na listę UNESCO. Jest ona górą  należącą do starożytnych bogów. Najwyższy szczyt – Mitikas ( gr. Mytikas 2918 m n.p.m.) to inaczej  tron Zeusa. Należy ona do 12 bogów Olimpijskich. Według mitologii na ucztach u Zeusa gościło wielu starożytnych bogów i muz, bogiń – patronek nauki i sztuki. Ich miejscem był Płaskowyż Muz. Wierzono, że próba zdobycia góry bogów zawsze kończy się śmiercią. Do dziś Grecy patrzą na Olimp z szacunkiem. Niedaleko rozciąga się wybrzeże Morza Egejskiego, Paralia, Riwiera Olimpijska, Leptokaria.

Narodowy Park Olimpu

NARODOWY PARK MORSKI ZAKYNTHOS

Narodowy Park Morski Zakynthos został założony w 1999 roku i obejmuje obszar 52 mil kwadratowych, w tym „Zatokę Laganas”, mokradła „Jeziora Keri” i dwie małe wysepki Strofadii. Położony w południowej części wyspy Zakynthos, trzeciej co do wielkości wyspy na Morzu Jońskim, Narodowy Park Morski Zakynthos słynie z obszarów lęgowych żółwi morskich (Caretta) w „Morzu Śródziemnym”. Jest sanktuarium dla fok mnichów. Tutaj goście mogą pływać lub nurkować. Można odkrywać wody lub podążać śladami, pamiętając o tym, aby nie pogorszyć charakterystycznych przestrzeni życiowych żółwi.

Park Narodowy Zakintos

PARK NARODOWY OETA

„Park Narodowy Oeta” został założony w 1966 r. I obejmuje „Górę Oeta” w centralnym regionie Grecji. „Oeta National Park” zajmuje powierzchnię 7 000 hektarów i jest trzecim największym parkiem narodowym w kraju. W ramach sieci Natura 2000 park, w którym ściganie i inne niebezpieczne działania są zabronione, jest domem dla nie mniej niż 50 endemicznych gatunków roślin i kilku nieokiełznanych gatunków życia i ptaków, w tym sarny, królików i dodatkowo niedźwiedzi brunatnych, wilków i żbików. Miłośnicy podróży odwiedzający ten park mogą doświadczyć fantastycznej możliwości obserwacji ptaków, zwiedzić jaskinie i spojrzeć na historyczne centrum klasztoru Agathonos.

Park Narodowy Oeta

PARK NARODOWY VIKOS-AOÖS

Położony w północno-zachodniej Grecji, w pięknej okolicy Epiru, „Park Narodowy Vikos – Aoös” znajduje się 30 km od Janiny (Ioaninny). Jest to obszar ponad 12 600 hektarów wąwozów i kanionów, jaskiń, jezior i strumieni oraz gęstych lasów. Zbudowany w 1973 r. Park jest domem dla wilków, ciemnych niedźwiedzi i jeleni oraz jest najbardziej lubiany wśród miejscowych ludzi do ćwiczeń na świeżym powietrzu. Ponadto jest uważany za geopark UNESCO ze względu na szeroki asortyment naturalnych przestrzeni życiowych w jego granicach. Działania ekoturystyczne są tutaj dobrze znane.

Park Narodowy Vikos-Aoös

PARK NARODOWY ALONISSOS

Dzięki powierzchni 2200 km2, najbardziej rozległemu parkowi morskiemu w Europie i basenie Morza Śródziemnego, Alonissos National Marine Park ma w rzeczywistości wiele gatunków roślin wodnych i fauny morskiej. To prawdziwy raj dla miłośników przyrody i miłośników nurkowania. Znajduje się na północ od wyspy i jest utworzony przez wyspę Alonissos i cztery wysepki: Pelagos, Joura, Psatura i Piperi. W parku morskim Alonissos istnieje ogromna różnorodność lądowych i morskich ekosystemów śródziemnomorskich z setkami gatunków roślin i zwierząt, a także ważnymi zabytkami historycznymi i archeologicznymi. W niektórych obszarach można pływać, nurkować z rurką i podziwiać przyrodę w najdzikszej i nieskazitelnej formie. Morski park narodowy Alonissos korzysta również z wielu zasobów archeologicznych, takich jak artefakty z czasów prehistorycznych, klasycznych i bizantyjskich (wraki statków, starożytne kościoły i klasztory). Goście mogą zwiedzić starożytne zabytki, wybrać się na wędrówkę lub po prostu zrelaksować się na świeżym powietrzu.

Park Narodowy Alonissos

Smog to gęsta mgła zmieszana z dymem lub spalinami samochodowymi. Najczęściej pojawia się w wielkich miastach i na obszarach przemysłowych. Tworzą go takie zanieczyszczenia jak pyły i gazy. Szczególnie narażone na występowanie smogu są doliny. Które zanieczyszczenia są najbardziej szkodliwe? To zaadsorbowane na drobinkach pyłu PM2.5 dioksyny, furany i wielopierścieniowe węglowodory. Dodatkowym zagrożeniem są wysokie stężenia dwutlenku siarki i dwutlenku azotu (również rosną w warunkach inwersji temperatury).

Smog nad uprzemysłowionym miastem

Przyczyny występowania smogu w Polsce

  • Przemysł – Główną przyczyną smogu w Polsce jest przemysł, jest on odpowiedzialny za emisję 21,1% pyłów PM2,5. Główny problem stanowią zakłady petrochemiczne, huty metali, a także przemysł odzieżowy.
  • Transport drogowy – Transport drogowy wytwarza aż 10% pyłów PM2,5 obecnych w atmosferze. Pojazdy silnikowe wytwarzają sporo tlenków siarki i azotu, które mają negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Stężenie zanieczyszczeń komunikacyjnych osiąga najwyższe poziomy w dużych miast w pobliżu ruchliwych ulic. 
  • Rolnictwo – 2,1% pyłów PM2,5 trafia do atmosfery na skutek działania gospodarstw rolnych. Powodem jest stosowanie nawozów azotowych, prowadzącego do powstania jonów amonowych, które rozprzestrzeniają się na duże odległości. Łączą się one z zanieczyszczeniami pochodzącymi z innych źródeł, prowadząc do powstania pyłu zawieszonego.

Przyczyny występowania smogu w Grecji

  • Rolnictwo – Grecja słynie z zróżnicowanych warzyw, owoców i roślin, których produkcja zaczyna się od uprawy. Rosną one na nawozach naturalnych lub sztucznych, jednak to one przyczynia się do emisji amoniaku. 
  • Turystyka – Kraj ten ze względu na swoje walory ma rozwiniętą turystykę, która również wiążę się z problemami. Samochody, samoloty, autobusy, motocykle, wyciągi, ratraki, armatki śnieżne emitują szkodliwe związki. Przyczyniają się one do kwaśnych opadów, które niszczą przyrodę. Powodują też hałas, który niepokoi zwierzęta i może przyczynić się do zmiany ich zachowań.
  • Pożary – Dużym problemem nadmorskiego kraju są także pożary. Do atmosfery dostaje się znaczna ilość dwutlenku węgla, która wraz z wiatrem zaczyna się rozprzestrzeniać. Bezpośrednim skutkiem pożarów jest również całkowite lub częściowe uszkodzenie roślin, które są odpowiedzialne za wytwarzanie tlenu

Pożar lasu

Jak się chronić?

W dzisiejszych czasach świadomość tego, jak smog wpływa na zdrowie, jest dzisiaj wyraźnie wyższa niż kilka lat temu. Wciąż jednak wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że długotrwałe narażanie się na wdychanie pyłów mikroskopijnych pyłów PM2.5 czy PM10 naraża nas na wystąpienie poważnych chorób ze strony układów oddechowego, sercowo-naczyniowego czy nerwowego.  Przede wszystkim należy unikać przebywania na zewnątrz, gdy stężenie pyłów przekracza poziom uznany za względnie bezpieczny (aby w Polsce być na bieżąco, można zainstalować aplikację mobilną lub śledzić stronę GIOŚ)Noszenie masek antysmogowych w okresie wysokiego stężenia zanieczyszczeń.

Przeciwdziałanie

Najskuteczniejszą metodą przeciwdziałania smogowi jest wprowadzenie i respektowanie przepisów zakazujących używania starych pieców niespełniających norm oraz spalania słabej jakości produktów węglowych. Pomóc może także zmiana codziennych nawyków jak ograniczenie jazdy samochodami czy unikanie palenia odpadów oraz podłączenie domków jednorodzinnych do sieci miejskiej, co wyeliminuje problem palenia w starych piecach.

Rowery

Introduction

On 18th November 2021, we conducted a street survey in Larisa about citizens’ awareness of ecology and green energy sources.

Na początku tego opracowania chcielibyśmy krótko przedstawić cele badania oraz omówić wnioski.

mapa grecji larisa

The objectives of the study

At the beginning of this study, we would like to briefly present the objectives of the study and discuss the conclusions. The concept of the survey was to find out the views of the Greek people on nature conservation. We also gave them the opportunity to present their own comments on the topic at hand.

Survey structure

We asked them the five following questions:

  1. Do you use solar energy (in your daily life?)
  2. Do you know of any renewable/green energy sources?
  3. Do you segregate the rubbish?
  4. Do you support building nuclear power plants in your country?
  5. On a scale from 1-10, how do you rate the use of renewable energy sources in Greece?

Discussion of the results

We got 21 answers to our questions. The average age of the respondents is 20. Most of the respondents were women.

Solar energy and its popularity among the Greeks

The poll shows that 9 people use solar energy.
The majority admitted they own solar panels on the roofs of their homes.

Basic knowledge and maybe not that much…

61% of Greeks claim they know at least three renewable energy sources. 

Save, save, save the cans, throw them in the bin. We can help to save the Earth if we all pitch in.

The Greek community agrees when it comes to segregating waste.
An affirmative answer prevailed here.
18 people, which gives us as much as 86%, declared that they segregate waste.
It is the simplest form of social responsibility regarding the protection of the environment.

.

Or maybe we would like to try something new…?

The most controversial one was about nuclear power plants’ conduction in Hellas. The data shows that the minimal majority of 57% of the interviewees are opposed to the idea of building nuclear power plants. The purpose of asking this question was to learn about the approach of the Greeks to the use of advanced technology so far not used in the country.

How do you see it?

By analyzing data describing the use of raw material potential renewable Energy sources, one can conclude – public opinion is ambiguous. Relatively low and very high marks contrasted with each other.

Own comments of the respondents

Listening to the voice of people actively participating in the survey is of particular importance for the credibility of the research. Inhabitants wanted to expand on the statement about the idea of building nuclear power plants. Opinions were divided. Part of the group declares that this form of receiving energy is better for the natural environment, more efficient. On the other hand, some people said they have feared the dangers of such a risky venture.

Final conclusions

Based on our survey, we can see in which aspects the Greeks are almost unanimous, and in which their views are divergent.

 As you can see, the most divisive question concerned the use of nuclear energy.  Why?  There may be many reasons for this.  First of all, it is the fear of a nuclear explosion.  However, we have also heard numerous voices saying that they believe Greece can use many other sources of energy.  The Greeks themselves stated that the raw material potential is not necessarily fully used.  It is worth mentioning here that as much as 40% of energy in Greece comes from the sun.

Although, the residents jointly opted for recycling and declared that they segregate waste themselves.

 In recent years, the subject of the steadily deteriorating state of the Earth has been raised more and more often.

So we are glad that the Greeks willingly took part in the poll, thus showing that the good of our planet is not indifferent to them.

Wstęp

18 listopada 2021 roku przeprowadzaliśmy sondę uliczną w Larisie dotyczącą świadomości mieszkańców miasta na temat ekologii oraz zielonych źródeł energii.

Na początku tego opracowania chcielibyśmy krótko przedstawić cele badania oraz omówić wnioski.

mapa grecji larisa

Cele badania

Koncepcją sondażu było poznanie opinii mieszkańców Grecji na temat ochrony przyrody.

Umożliwiliśmy im również przedstawienie własnych uwag na poruszany temat.

Struktura ankiety

Zadaliśmy pięć następujących pytań:

1.       Czy korzystasz z energii słonecznej w codziennym funkcjonowaniu?

2.       Czy znasz jakieś odnawialne źródła energii?

3.       Czy segregujesz odpady?

4.       Czy popierasz budowę elektrowni atomowych w swoim kraju?

5.       W skali 1-10 jak oceniasz korzystanie z potencjału surowcowego odnawialnych źródeł energii w Grecji?

Omówienie wyników

Uzyskaliśmy 21 odpowiedzi na nasze pytania. Średnia wieku ankietowanych wynosiła 20 lat.
Większość ankietowanych stanowiły kobiety.

Energia solarna i jej popularność wśród Greków

Z sondażu wynika, że 9 osób wykorzystuje energię solarną.
Większość z nich przyznała, że są posiadaczami paneli słonecznych na dachach swoich domów.

Podstawowa wiedza, a może jednak nie aż tak bardzo…

61% Greków stwierdza, że zna co najmniej 3 odnawialne źródła energii.

“Wie to prawie każda nacja –
najważniejsza segregacja.”

W aspekcie segregacji odpadów społeczność grecka jest zgodna.
Przeważyła tutaj odpowiedź twierdząca.
18 osób, co daje nam aż 86%, zadeklarowało się, że segreguje odpady.
Jest to najprostsza forma odpowiedzialności społecznej w sprawie ochrony środowiska.

A może chcielibyśmy spróbować czegoś nowego…?

Pytanie, które wzbudziło najwięcej kontrowersji dotyczyło budowy elektrowni atomowych na terenie Hellady. Z danych wynika, że minimalna większość licząca 57% wszystkich ankietowanych nie podziela pomysłu budowy elektrowni jądrowych. Celem zadania tego pytania była chęć poznania podejścia Greków do wykorzystania zaawansowanej technologii dotychczas niewykorzystywanej w kraju.

A jak widzisz to Ty?

Analizując dane opisujące wykorzystanie potencjału surowcowego odnawialnych źródeł energii w Grecji można dojść do wniosku, że opinia nie jest jednoznaczna.
Kontrastowały ze sobą stosunkowo niskie jak i bardzo wysokie oceny.

Uwagi własne osób ankietowanych

Szczególne znaczenie dla wiarygodności ankiety ma wsłuchanie się w głos osób biorących czynny udział w badaniu. Mieszkańcy chcieli rozwinąć swoją wypowiedź na temat budowy elektrowni atomowych. Zdania były podzielone. Część uważała, że taka forma otrzymywania energii jest lepsza dla środowiska, bardziej wydajna, natomiast reszta obawiała się niebezpieczeństwa, jakie niesie za sobą tak ryzykowne przedsięwzięcie. 

Końcowe wnioski

Na podstawie przeprowadzonej przez nas ankiety, możemy zaobserwować w jakich aspektach Grecy są niemal jednomyślni, a w jakich zaś ich poglądy są rozbieżne.
Jak widać, najbardziej dzielące pytanie dotyczyło wykorzystywania energii atomowej. Dlaczego? Powodów może być wiele. Przede wszystkim jest to obawa przed wybuchem jądrowym. Usłyszeliśmy jednak też liczne głosy, które mówiły, że ich zdaniem Grecja ma możliwości, aby używać wielu innych źródeł energii. Sami Grecy stwierdzali, że potencjał surowcowy niekoniecznie jest w pełni wykorzystywany. Tutaj warto wspomnieć, że aż 40% energii w Grecji pochodzi ze słońca. Mieszkańcy wspólnie jednak opowiadali się za sprawą recyklingu i deklarowali, że sami segregują odpady. W ciągu ostatnich lat coraz częściej porusza się temat stale pogarszającego się stanu planety Ziemi.

Cieszymy się wiec, że Grecy chętnie brali udział w sondzie pokazując tym samym, że jej dobro nie jest im obojętne.